Odbor za ljudska prava i slobode održao je danas Petu sjednicu na čijem dnevnom redu je bilo kontrolno saslušanje na temu „Praćenje realizacije Zaključaka Skupštine Crne Gore donesenih povodom razmatranja Predloga zaključaka Odbora za ljudska prava i slobode sa kontrolnog saslušanja ministra rada i socijalnog staranja (predstavnica Ministarstva rada i socijalnog staranja), ministra prosvjete, ministra zdravlja (predstavnika Ministarstva zdravlja) i ministra pravde na temu „Rad dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom u Crnoj Gori, posebnim akcentom na praćenje realizacije Zaključka Odbora za ljudska prava i slobode sa Konsultativnog saslušanja, održanog 25. septembra 2019  na temu „Rad dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom u Crnoj Gori" i Preporuka iz Analize intersektorske podrške različitih sistema djeci sa smetnjama u razvoju u Crnoj Gori, koju su pripremile ekspertkinje angažovane od strane UNICEF-a", objavljenih u „Službenom listu Crne Gore” broj 84/22 od 1. avgusta 2022 

Pozivu za kontrolno saslušanje su se odazvali: zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore mr Siniša Bjeković, ministar finansija Novica Vuković, ministar zdravlja dr Vojislav Šimun, v. d. direktorica Zavoda za socijalnu i dječju zaštitu Ana Kulić-Ratković, direktor Instituta za javno zdravlje prof. dr Dragan Laušević i generalna sekretarka Zajednice opština Crne Gore Mišela Manojlović, dok su ministarka rada i socijalnog staranja, ministarka prosvjete, nauke i inovacija i ministar ljudskih i manjinskih prava delegirali predstavnike ministarstava za učešće na ovom kontrolnom saslušanju. Pozivu se nijesu odazvali predsjednik Vlade Crne Gore mr Milojko Spajić i ministar pravde Andrej Milović. 

Lica koja su učestvovala na kontrolnom saslušanju su u uvodnim izlaganjima informisala o ključnim aktivnostima koje preduzimaju na unapređenju položaja djece sa smetnjama u razvoju, sa posebnim fokusom na aktivnosti preduzete na unapređenju rada dnevnih centara za djecu sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom. 

Zaštitnik ljudskih prava i sloboda Crne Gore mr Siniša Bjeković je podsjetio da 17 dnevnih centara u Crnoj Gori funkcionišu kao javne ustanove osnovane od strane lokalne samouprave, osim jednog koji je osnovala država u okviru Dječjeg doma „Mladost” u Bijeloj. Funkcionisanje dnevnih centara uključujući i njihovo finansiranje je jedan od ozbiljnih problema u pogledu njihove budućnosti. Nedostaje sredstava za funkcionisanje dnevnih centara i treba naći odgovarajući model njihovog finansiranja, jer u tom pogledu još ne postoji jasna i pouzdana granica između obaveza države i lokalne samouprave. Treba razmisliti o tome da li nas ovakve institucije koštaju više ili manje od formiranja posebnih institucija koje ne da će se baviti osobama sa invaliditetom i djecom sa smetnjama u razvoju 8 sati već 24 sata. Zaštitnik smatra da je ovakav model rada i način zadovoljavanja elementarnih potreba osoba sa invaliditetom, prvenstveno djece sa smetnjama u razvoju efikasniji, jer dnevni centri pružaju ne samo usluge koje su tipične za te ustanove, već i brojne druge usluge za njihove korisnike. Ukazao je na problem licenciranja dnevnih centara, kao i na nedefinisan model po pitanju učešća države u finansiranju ovih usluga, posebno metodologiju obračuna cijene koštanja za korisnike usluga. Takođe, ukazao je i na nedostatak stručnjaka u pojedinim oblastima koje se tiču pružanja zdravstvenih usluga, a posebno za djecu iz spektra autizma. Istakao je i da su kadrovi u dnevnim centrima nejednako raspoređeni. Podsjetio je na nedavnu pravosnažnu Presudu Upravnog suda kojom je utvrđeno da djeca iz jedne opštine imaju pravo na korišćenje usluga dnevnog centra u drugoj opštini.  U pojedinim opštinama kapaciteti su popunjeni, a u drugima postoji deficit korisnika. Istakao je da dnevni centri ne postoje u Baru, Kolašinu, Petnjici, Gusinju, Šavniku, Žabljaku, Plužinama i Tuzima. Napomenuo je da su intenzivirani radovi na izgradnji dnevnog centra u Baru i da se njegovo otvaranje očekuje krajem ove godine. Potrebno je što prije i na strateški način pristupiti izgradnji dnevnih centara u preostalim opštinama, jer i u njima ima djece sa smetnjama u razvoju. U pojedinim opštinama mnogo je veći broj potencijalnih korisnika, nego što je kapacitet dnevnog centra.  Kada su u pitanju dnevni centri, smatra i da postoji nedostak saradnje između državne uprave i lokalne samouprave. Poručio je da je neophodno uspostaviti registar osoba sa invaliditetom jer je to osnovni preduslov za kreiranje strategija i dalji razvoj, što je navedeno i u Zaključku Skupštine.  Ombudsman je zaključio da na osobe sa invaliditetom treba gledati kao na resurs, a ne kao problem. Ministar finansija Novica Vuković je naveo da dnevne centre osniva lokalna samouprava u saradnji sa Ministarstvom rada i socijalnog staranja, pa tako nijesu direktni korisnici budžeta. U skladu sa aktima Ministarstva rada i socijalnog staranja iz opredijeljenih sredstava Ministarstvo participira sa 250 eura mjesečno po korisniku. Prema podacima Direktorata za budžet za 2024.  sredstva su planirana u okviru aktivnosti regulisanja prava iz socijalne, boračke i invalidske zaštite u iznosu od 8,34 miliona eura. Od toga je na transfere opštinama za razvoj socijalnih usluga namijenjeno 1,62 miliona eura, dok je za izdržavanje štićenika u domovima planiran iznos od 6,73 miliona eura. Sredstva nijesu namijenjena samo za dnevne centre, već i za smještaj, domove starih, prihvatilišta, skloništa i slično. U 2022.  plan je bio 6, 5 miliona eura, a izvršenje 3,55 miliona eura, transferi ka opštinama plan je bio 1, 36 miliona eura, a izvršenje je 0,76 miliona eura, dok je u 2023. plan bio 5,56 miliona eura, izvršenje je bilo isto toliko, za transfere opštinama plan je bio 1,61 milion eura, a izvršenje 1,18 miliona eura.  Za 2024. godinu planirano je 6, 72 miliona eura. Ministar zdravlja dr Vojislav Šimun je saopštio da je u skladu sa Srednjeročnim programom rada Vlade za period 2022-2024 u oktobru 2023.  usvojena Strategija ranog razvoja djeteta za period 2023-2027. u skladu sa kojom je planirano umrežavanje zdravstvenog sistema, sistema obrazovanja i socijalne zaštite u cilju kvalitetnijeg pružanja usluga rane intervencije, digitalizovanje i uvezivanje sistema sa kvalitetnim bazama podataka, osnaživanje porodice i bolje demografske perspektive, profesionalni razvoj stručnjaka i kadrova u oblasti zdravlja, obrazovanja i socijalne zaštite u Crnoj Gori, kvalitetnije finansiranje usluga, uključenost društva u reformu, bolji uspjeh države u procesu pristupanja EU i u odnosu na globalnu zajednicu koja je prepoznala rani razvoj djeteta kao prioritet i uvećan potencijal za primjenu, akademsku i stratešku razmjenu sa članicama EU. Potrebno je smanjiti administrativne i birokratske zahtjeve prema roditeljima/starateljima sve djece, posebno one u rziku i sa djecama s invaliditetom u razvoju kroz unapređenje digitalizacije, razmjenu informacija između specijalista, izabranih pedijatara, Fonda za zdravstveno osiguranje i učiniti te procedure “prijateljskim” za dijete i porodicu. Takođe, potrebno je implementirati novi model rane intervencije, u smislu porodično orjentisane rane intervencije. Državni sekretar u Ministarstvu rada i socijalnog staranja Agron Ibrahimi je saopštio da je tokom 2023.  usluge dnevnih centara koristilo 353 djece i da je Ministarstvo rada i socijalnog staranja u 2023.  za finansiranje usluga socijalne i dječje zaštite opštinama opredijelilo 1,5 miliona eura koliko je planirano i u ovoj godini. Direktorica Direktorata za visoko obrazovanje u Ministarstvu prosvjete, nauke i inovacija Dragana Ćetković je upoznala sa aktivnostima Ministarstva u ovoj oblasti i istakla da je jedna od važnih obaveza sveobuhvatnije uključivanje svih ranjivih kategorija i lica sa invaliditetom u sistem obrazovanja. Državni sekretar u Ministarstvu ljudskih i manjinskih prava Astrit Hodža je saopštio da je Vlada usvojila Pravilnik o sistematizaciji i unutrašnjoj organizaciji Ministarstva, koji uključuje organizacionu jedinicu Direktorat za zaštitu i jednakost lica sa invaliditetom i da se već pristupilo imenovanju v.d. stanja rukovodioca te organizacione jedinice. Ana Kulić Ratković, v.d. direktorica Zavoda za socijalnu i dječju zaštitu je predstavila ključne podatke sadržane u kvalitetnom i sadržajnom Izvještaju o radu dnevnih boravaka za djecu i mlade sa smetnjama i teškoćama u razvoju za 2022. sa osvrtom na Zaključke Skupštine Crne Gore, koji je Zavod sačinio postupajući po Zaključku Skupštine Crne Gore. Uslugu dnevnog boravka pruža 17 dnevnih centara lociranih u 16 opština. Prema podacima dostavljenim Zavodu za socijalnu i dječju zaštitu, uslugu dnevnog boravka u dnevnim centrima krajem 2022.  koristilo je 375 korisnika, od čega su 239 lica, odnosno 63,7% djeca (do 18 godinu), 94 lica ili 25,1% mlade osobe (od 18 do 26 godina) i 42 lica ili 11,2% odrasle osobe (iznad 27 godina). Najbrojniji korisnici su uzrasta od sedam do 14 godina, koji čine približno 34%, odnosno oko 1/3 svih korisnika dnevnih centara. Od 13 dnevnih centara koji aktuelno ne pružaju usluge odraslim korisnicima, većina dnevnih centara procjenjuju da postoji potreba za organizacijom usluge dnevnog boravka i za odrasle korisnike. Naveli su da sedam dnevnih centara ima potrebu i planira uspostavijanje ove usluge, u tri dnevna centra je već pokrenuta ova procedura, dok njih četiri nemaju u planu uspostavljanje ove usluge. Iako je saradnja sa zdravstvenim ustanovama koje prate zdravstveno stanje korisnika dnevnih centara od velikog značaja, jedan broj dnevnih centara uopšte nema saradnju sa izabranim doktorima i doktorima specijalistima korisnika. Imajući u vidu da su korisnici dnevnog centra djeca i mladi sa kombinovanim smetnjama, počev od intelektualno-kognitivnih, mentalnih, fizičko-motornih smetnji, smetnjama u govoru i komunikaciji pa sve do autističnog spektra, smatra da je saradnja sa zdravstvenim institucijama nužna.  Preporuka Zavoda je da svi dnevni centri uspostave tješnju saradnju sa doktorima specijalistima, a posebno sa doktorima opšte prakse.

Predsjednik Odbora je pohvalio napore Instituta za javno zdravlje o kojima je direktor prof. dr Dragan Laušević informisao, navodeći da je Institut za javno zdravlje od 4. maja 2021. kada je potpisao sa UNDP-ijem Ugovor o implementaciji projektnih aktivnosti u okviru projekta „Reforma sistema vještačenja invaliditeta”, u planiranom vremenskom periodu uspješno koordinirao izradu nacrta liste tjelesnih oštećenja i liste funkcionalnih sposobnosti, te dva upitnika za procjenu funkcionisanja (za djecu i odrasle). Rad na izradi pomenutih upitnika vezanih za potrebe osoba sa invaliditetom je u završnoj fazi, ali će biti finalizovan tek po usvajanju konačnog teksta zakona o jedinstvenom vještačenju invaliditeta, čijom izradom koordinira Ministarstvo rada i socijalnog staranja.

Generalna sekretarka Zajednice opština Crne Gore Mišela Manojlović je ukazala na istinsku korisnost rada Odbora za ljudska prava i slobode i drugih skupštinskih odbora koji svojim radom doprinose uspostavljanju suštinske saradnje i partnerstva među različitim institucijama na državnom i lokalnom nivou. Navela je da opštine obavezuje Zakon o lokalnoj samoupravi i u tom smislu opštine učestvuju u pružanju usluga socijalne i dječje zaštite u skladu sa svojim mogućnostima. Opštine su u fazi izgradnje i uspostavljanja dnevnih centara utrošile oko 3 miliona eura kroz učešće u izgradnji objekata, vrijednost ustupljenog zemljišta i naknadu za komunalno opremanje građevinskog zemljišta, a za troškove dnevnih centara u protekle tri godine oko 6 miliona eura. Od 2019/2020. godine opštine su izložene različitim udarima po pitanju finansija zbog neadekvatnih i neprilagođenih zakonskih rješenja kojima se ukidaju ili smanjuju prihodi opština ili se sprečava njihovo povećanje u različitim oblastima. Prema podacima iz 2022.godišnji trošak lokalnih samouprava za otvarivanje funkcije dnevnih centara je 2.712.274 eura. Zajednica opština Crne Gore je uspostavila saradnju sa Ministarstvom rada i socijalnog staranja i ušla u pregovore o načinu finansiranja troškova dnevnih centara. Tokom 2023. izvršili su analizu ukupnih mjesečnih i godišnjih troškova i utvrđeno je da taj trošak po korisniku iznosi oko 900 eura na mjesečnom nivou. Uslijedilo je povećanje participacije Ministarstva sa 150 na 250 eura mjesečno po korisniku, ali razlika do iznosa od 900 eura i dalje je problematična većini opština iz razloga što je 18 opština neodrživo i korisnice su Egalizacionog fonda i dolaze u situaciju da ne mogu da isplaćuju bruto zarade za sopstvene zaposlene, već su u reprogramu poreskih dugova. Stoga je sve ovo, uz najbolju volju i želju opština, neodrživa konstrukcija za koju se mora naći održivo rješenje. Ministarstvo rada i socijalnog staranja nije bilo u mogućnosti da definiše i opredijeli iznos participacije za opštine iz razloga što nije usvojen pravilnik, odnosno adekvatna metodologija. Manojlovićka je saopštila da su na izradi izmjena pravilnika radili cijele prethodne godine, zajedno sa Ministarstvom rada i socijalnog staranja i da su zahtijevali mnogo veću participaciju države, jer je to izvorna nadležnost države. Stoga Ministarstvo rada i socijalnog staranja treba da uredi ova pitanja posebnim Pravilnikom kojim će utvrditi metodologiju i izvore finansiranja i kojim će se participacija opština svesti na maksimalno 30% ukupnih troškova kako bi opštine mogle da pružaju neke druge usluge za koje postoji potreba u lokalnoj zajednici, a ne da većinu sredstava ulažu u dnevne centre. Naglasila je da je ovo jedan od prioritetnih zahtjeva većine opština, dok su Glavni grad Podgorica i opštine u južnom regionu održive opštine koje mogu da finansiraju ove troškove. Ukazala je na iskustva iz regiona gdje se praktikuje povezivanje ustanova za djecu sa smetnjama u razvoju sa ustanovama koje se bave brigom o starima i djecom bez roditeljskog staranja, čime se značajno smanjuju i troškovi neophodni za funkcionisanje ovih ustanova. Apelovala je da se hitno pristupu dovršavanju rada na pravilniku koji će stvoriti osnov da država preuzme veći dio troškova. Takođe, Ministarstvo zdravlja treba da preuzme troškove zdravstvenog osoblja u dnevnim centrima, a takođe treba uvesti određene stimulativne mjere za zapošljavanje osoblja u manjim opštinama kako bi se ova usluga koja je veoma značajna za jednu od najranjivijih kategorija naših sugrađana mogla izvršavati na najbolji mogući način.

Tokom rasprave, poslanici i ostali učesnici su postavili sledeća pitanja:

- Da li je Ministarstvo finansija uspostavilo procedure sufinansiranja integrisanih međusektorskih usluga za djecu sa smetnjama u razvoju sa međuministarskog i lokalnog nivoa i ako nije, da li namjerava to uraditi? (Zaključak 11);

- S obzirom da se djeca iz romsko-egipćanske populacije suočavaju sa problemom ugovorenih dječjih brakova da li su opredijeljena posebna sredstva za izgradnju centra za djecu žrtve dječjih ugovorenih brakova?;

- Koliko finansijskih sredstava se na godišnjem nivou izdvaja iz državnog budžeta za usluge socijalne i dječje zaštite i na koji način se vrši prioritizacija koje usluge u domenu socijalne i dječje zaštite će se podržati i koliki iznos od državnih sredstava, sredstava koja se opredjeljuju za finansiranje projekata nevladinih organizacija i sredstava Evropske unije se opredjeljuje za djecu sa smetnjama u razvoju? (Zaključak 10);

 - Da li Ministarstvo rada i socijalnog staranja i Ministarstvo finansija planiraju da preduzmu aktivnosti na izgradnji staračkih domova u pojedinim opštinama?;

- Da li se razmišlja o povećanju kapaciteta dnevnih centara za djecu i mlade sa smetnjama u razvoju?;

- Da li je moguće povećanje zarada zaposlenima u dnevnim centrima za djecu i mlade sa smetnjama u razvoju, jer imaju manje zarade od mnogih drugih zaposlenih na lokalnom i državnom nivou?;

- Imajući u vidu povećanje broja djece sa autizmom (oko 70 u Nikšiću) i namjeru da se otvori Centar za autizam koji će biti još jedna ustanova koja će mnogo značiti ne samo za Nikšić, nego i šire, jer može da preraste u regionalni centar, čime bi se značajno smanjili troškovi porodica koje u tu svrhu odlaze van Crne Gore kakav je stav nadležnih institucija, prvenstveno Ministarstva zdravlja i Ministarstva rada i socijalnog staranja, po ovom pitanju?;

- Da li je Ministarstvo zdravlja preduzelo aktivnosti na povećanju broja specijalizovanih stručnih radnika za podršku rehabilitaciji djece sa smetnjama u razvoju: dječjih neurologa, dječjih hirurga, specijalista za rehabilitaciju dječje fizikalne medicine, dječjih fizioterapeuta, dječjih psihologa i posebno dječjih psihijatara?;

- Koje aktivnosti je Ministarstvo rada i socijalnog staranja preduzelo na ubrzanju reforme sistema socijalne i dječje zaštite, u skladu sa preporukama Komiteta Ujedinjenih nacija za prava djeteta i međunarodnim standardima? (Zaključak 14);

- Koje aktivnosti su preduzete na usklađivanju zakona i politika sa Konvencijom Ujedinjenih nacija o pravima djeteta i Konvencijom Ujedinjenih nacija o pravima osoba sa invaliditetom? (Zaključak 15);

- S obzirom da je značajan broj osoba sa autizmom starijih od 18 godina i da se značajan broj njih smješta u Zavodu “Komanski most”, a da su njihovi roditelji nezadovoljni radom te institucije, šta se planira po tom pitanju da bi se na najbolji način zadovoljile potrebe tih osoba, ali i njihovih roditelja?;

- U koliko gradova se planira otvaranje Centara za rani razvoj tokom 2024. godine i da li je planirano da se ove godine realizuje plan integracije dnevnih centara u sistem podrške ranoj intervenciji?;

- Da li je usvojen Akcioni plan za implementaciju preporuka sadržanih u Analizi intersektorske podrške različitih sistema djeci sa smetnjama u razvoju u Crnoj Gori i ukoliko nije, iz kojih razloga isti nije usvojen? (Zaključak 3);

- Koje aktivnosti su preduzete na uspostavljanju registra osoba sa invaliditetom, odnosno konsolidovane baze podataka o djeci sa smetnjama u razvoju? (Zaključak 5);

- Ako je urađeno ocjenjivanje inkluzivnog obrazovanja, kakve su ocjene inkluzivnog obrazovanja u Crnoj Gori i kakvi su benefiti tog procesa?;

- Koje aktivnosti su preduzele nadležne institucije na širenju spektra usluga koje dnevni centri mogu pružati? Šta je preduzeto na povećanju raznovrsnosti spektra usluga i pružalaca usluga socijalne i dječje zaštite zasnovanih na porodici i zajednici u smislu kapaciteta, broja dostupnih mjesta i geografske distribucije?

Ukazano je da je za usluge socijalne i dječje zaštite, uključujući usluge podrške za život u zajednici, konkretno za personalnu asistenciju uvedena participacija korisnika kao obaveza. Primjera radi, osoba sa invaliditetom za koju se procjenom ustanovi da ima ukupne mjesečne prihode u iznosu od 800 eura, treba da plaća participaciju mjesečno u iznosu od 877,53 eura, što je neprihvatljivo, jer osobe sa invaliditetom vodi u situaciju zavisnosti i ne cijeni se njihova samostalnost. Takođe, naglašeno je da još uvijek nijesu doneseni svi pravilnici nakon usvajanja Zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti 2013. godine. Ukazano je na probleme u raspodjeli sredstava nevladinim organizacijama, jer se sredstva dodjeljuju fiktivnim nevladinim organizacijama koje se samo na papiru bave poboljšanjem položaja lica sa invaliditetom, dok su organizacije koje se dugi niz godina bave ovom populacijom zbog nedostatka sredstava na ivici opstanka. Učesnici su saglasni da je neophodno raditi na razvoju usluga u zajednici.

Poslanici i ostali učesnici Kontrolnog saslušanja koji su postavili pitanja izrazili su nezadovoljstvo odgovorima predstavnika nadležnih institucija koji su uglavnom dali uopštene i neprecizne odgovore na postavljena pitanja. Najavili su da će se rješavanjem većine ukazanih problema baviti u okviru pripreme novog zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti čije usvajanje se očekuje u IV kvartalu ove godine. Takođe, ukazali su da će se određena pitanja riješiti donošenjem zakona o jedinstvenom vještačenju invaliditeta i strategije deinstitucionalizacije koja se očekuje u IV kvartalu ove godine.

Zamjenica Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore Snežana Mijušković je pohvalila rad Odbora za ljudska prava i slobode, predsjednika Odbora koji istrajava u razmatranju problema sa kojima se suočavaju dnevni centri i djeca sa smetnjama u razvoju, kao i rad stručne službe Odbora koja nakon aktivnosti i sjednica Odbora produkuje dokumenta koja mogu da posluže kao dobar model kako se sagledava određeni problem. Onaj ko pročita Zaključke Skupštine donešene povodom prethodnog kontrolnog saslušanja ne može da ima nejasnoća na ovu temu, zaključila je Mijušković. Zamjenica Zaštitnika je ukazala da se duže od 15 godina radi metodologija izračunavanja cijena usluga u ustanovama koje ih pružaju i još uvijek je ne posjedujemo.

Zaklanjanje iza strateških dokumenata i, po njenim riječima, još uvijek neusvojenih zakonskih rješenja ne može se implicirati na sledeću budžetsku godinu, jer takva neizvjesnost može dovesti u pitanje funkcionisanje dnevnih centara.  

Odboru je upućen poziv da posjeti roditeljska udruženja djece sa smetnjama u razvoju i uspostavi bližu saradnju sa Nacionalnom asocijacijom roditelja djece i mladih sa smetnjama u razvoju, što je predsjednik Odbora Jovan Jole Vučurović prihvatio.

Nakon petosatne rasprave, može se zaključiti da nadležne institucije, a prvenstveno Ministarstvo rada i socijalnog staranja koje je, shodno nadležnosti, ključno u ovoj oblasti, nijesu realizovale Zaključke Skupštine Crne Gore donesene 2022. Istaknuto je da se ne smije dozvoliti ovolika inertnost, a naš sistem je suviše mali da bi prepoznavali probleme u prošlom vijeku, a rješavali ih u narednom.

 Odbor očekuje da će na narednoj sjednici koja će biti posvećena ovoj temi dobiti konkretne podatke od nadležnih institucija i da će biti realizovano mnogo više aktivnosti u cilju unapređenja položaja djece sa smetnjama u razvoju, kao i da će se pokazati odgovorniji odnos prema obavezama utvrđenim Zaključcima Skupštine Crne Gore koji su usvojeni jednoglasno od strane tada prisutnog 71 poslanika Skupštine.

Odlučeno je da se sačini Izvještaj sa predlogom zaključaka koji će Odbor podnijeti Skupštini u skladu sa članom 77 stav 3 Poslovnika Skupštine Crne Gore.

U okviru druge tačke Dnevnog reda, usvojene su Informacije o posjetama Delegacije Odbora za ljudska prava i slobode dnevnim centrima za djecu sa smetnjama u razvoju i lica sa invaliditetom u opštinama Bijelo Polje, Pljevlja i Nikšić.

Izvor: Skupština Crne Gore

Pripremila: Dalida Rastoder